Cân nhắc kĩ trước khi “xuống tiền”

"Nguyên tắc đầu tiên của việc định giá là phải xác định mục đích mua bán để làm gì. Nếu một doanh nghiệp đang ở giai đoạn thịnh vượng thì mục đích của người mua là đầu tư tài trợ. Còn doanh nghiệp sắp sửa 'chết' thì có khả năng công ty đó được mua lại để lấy giấy phép, hoặc thâm niên của doanh nghiệp đó. Đôi khi, có những công ty được mua lại chỉ vì muốn... diệt công ty đó, tránh đối thủ cạnh tranh. Vậy nên, việc thẩm định giá phụ thuộc vào mục đích kêu gọi vốn và mục đích của người bỏ tiền đầu tư". Ông Phạm Thanh Hưng - Phó chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Thế Kỷ CenGroup chia sẻ.

Thực tế, có rất nhiều công ty gọi vốn thường định giá công ty của mình rất cao khi hướng đến tương lai. Còn nhà đầu tư thì lại muốn mua với giá hiện tại. Vì vậy, luôn xảy ra sự chênh lệch trong cách định giá giữa người mua và bán. 

Còn theo ông Nguyễn Mạnh Dũng - Giám đốc Quỹ đầu tư Cyber Agent Việt Nam và Thái Lan: Đầu tư vào các công ty công nghệ là đầu tư vào một ý tưởng còn mới, mà những gì đang mới thì chưa thành hiện thực. Vậy nên, nguyên tắc đầu tiên là nhà đầu tư phải am hiểu lĩnh vực mình muốn đầu tư. Ví dụ, nếu tôi đầu tư vào cổ phiếu trên sàn, chắc chắn là rủi ro vì có yếu tố hên xui. Nhưng với các startup thì xác suất thành công của tôi sẽ cao hơn bởi tôi có kinh nghiệm". 

Cũng theo các nhà đầu tư, đối với các dự án startup, nhất là trong lĩnh vực công nghệ và những lĩnh vực mới, việc định giá công ty đa phần đều theo cảm tính của nhà đầu tư. Khi định giá, các chủ đầu tư thường nhắm vào yếu tố con người để quyết định rót vốn. Bởi những mô hình kinh doanh còn mới thì các con số đều rất khó kiểm chứng. Vậy nên, với những người sáng lập công ty, càng thể hiện được sự tự tin, càng dễ gọi vốn. 

Chia sẻ kinh nghiệm rót vốn vào các công ty khởi nghiệp, nhất là các công ty công nghệ, ông Dũng nói: "Công nghệ đi vào cuộc sống đáp ứng không chỉ cho người tiêu dùng mà còn phục vụ vấn đề của doanh nghiệp, phục vụ vấn đề liên quan của Chính phủ. Quan trọng nhất, nếu mình giải được bài toán đủ lớn, quy mô đủ lớn thì trong tương lai mình có thể hoàn toàn kỳ vọng được giá trị doanh nghiệp đi lên từ những nhu cầu ấy. 

Vậy nên, tôi đầu tư vào những công ty để phục vụ cho mục đích nào đấy của con người, khi mình đã phục vụ đủ lớn rồi thì chắc chắn giá trị công ty sẽ đi lên bởi vì người dùng thấy được giá trị đấy, họ sẽ trả lại cho mình một doanh số nhất định nào đấy. 

Chính vì thế, cuộc khủng hoảng tài chính có diễn ra hay không cũng không ảnh hưởng đến chúng tôi. Ngược lại, trong nguy có cơ, chúng tôi nhận thấy những người dám khởi nghiệp tại thời điểm khủng hoảng là người nhìn được các góc nhìn của xã hội và sẵn sàng phục vụ, họ là những người dũng cảm không phải khởi nghiệp vì mục đích phong trào. Founder khởi nghiệp vì một mục đích, ý tưởng nào đấy, họ sẽ vượt qua các khó khăn, họ sẽ tập trung giải quyết bài toán ấy. Còn founder chạy đua vì muốn có tiền thì họ sẽ bỏ giữa chừng".