Ủy ban Thường vụ Quốc hội không có quyền đưa sách giáo khoa vào danh mục Nhà nước định giá

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân - Ảnh: Quochoi.vn

Chiều 14-7, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét đề nghị của Chính phủ bổ sung sách giáo khoa vào danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá bằng hình thức giá tối đa.

Theo tờ trình của Chính phủ, việc kê khai giá sách giáo khoa theo quy định tại Luật giá thời gian qua cho thấy mục tiêu điều tiết về giá sách giáo khoa không thực sự có hiệu quả. Do đó đòi hỏi Nhà nước có giải pháp cấp bách để điều tiết giá, đảm bảo công bằng giữa các nhà xuất bản, đồng thời thực hiện mục tiêu an sinh xã hội.

Nếu đưa sách giáo khoa vào danh mục Nhà nước định giá sẽ chấm dứt được tình trạng các doanh nghiệp tăng giá bất hợp lý hoặc tăng giá đột biến, gây ảnh hưởng đến xã hội.

Nêu quan điểm, Thường trực Ủy ban Tài chính - ngân sách khẳng định theo luật hiện hành, sách giáo khoa không thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá hoặc Nhà nước định giá. Đây là mặt hàng thuộc danh mục kê khai giá, theo đó thẩm quyền quyết định giá sách giáo khoa thuộc các đơn vị được cấp phép xuất bản sách.

Dù cho rằng cần phải có giải pháp khắc phục tình trạng tăng giá khi giá sách giáo khoa chưa thực sự được điều chỉnh theo cơ chế thị trường, nhưng theo cơ quan thẩm tra, nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, trong đó có chủ trương lớn thực hiện xã hội hóa việc biên soạn, phát hành sách giáo khoa.

Do đó, việc Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội để bổ sung sách giáo khoa vào danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá bằng hình thức giá tối đa là chưa phù hợp với mục tiêu, quan điểm của nghị quyết của Quốc hội và trái với nguyên tắc thị trường, chưa phù hợp với quy định của Luật giá.

Vẫn theo Ủy ban Tài chính - ngân sách, để đảm bảo mức giá phù hợp trong cơ chế thị trường, Chính phủ cần có cơ chế để mở rộng đối tượng được in ấn, phát hành sách giáo khoa, bảo đảm có nhiều nhà cung cấp cùng sản phẩm, từ đó góp phần giảm giá bán sản phẩm.

"Ủy ban Thường vụ Quốc hội không có thẩm quyền quyết định bổ sung sách giáo khoa vào danh mục hàng hóa do Nhà nước định giá" - Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển giải thích, vì nếu quy định sẽ không đúng nguyên tắc của Luật giá. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng lưu ý rằng "nếu Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định cái mà luật không cho phép là sai".

Kết luận phiên họp, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ tác động của chính sách, rà soát một cách căn cơ, tổng thể, cần thiết thì báo cáo Quốc hội ban hành nghị quyết hoặc tiến hành sửa luật.